MORAINE
MORAINE

MORAINE

28/02/2018   |   Đăng bởi Hoa Tùng

Từ này là một trong những từ bạn có nhiều khả năng tìm thấy trong một cuốn sách địa chất hơn là một cuốn từ vựng về golf. Nó đề cập đến vùng đất bao gồm đá vụn và bùn cát lắng xuống bởi một dòng sông băng đang cạn dần. Các moraine cuối cùng là những trầm tích hình thành dưới vùng kéo dài nhất của dòng sông băng trước khi nó bắt đầu rút.
Thế moraines có liên quan gì đến golf?
Nhiều sân golf kiểu links nổi tiếng được xây dựng dựa trên các khu trầm tích: đó là những gợn sóng hẹp dài hàng chục dặm đất và chỉ rộng một vài dặm thôi. Địa hình bùn cát (thương hiệu của một sân golf links) là kết quả của các dòng sông băng, chẳng hạn cái cạo qua Scotland, khắc lên Loch Ness đó.
Đảo Long Island (ở New York) có Shinnecock Hills là ví dụ điển hình nhất về một sân golf links ở Bắc Mỹ. Đảo là địa điểm ưa thích của giải The U. S. Open nơi đã tổ chức giải U. S. Open 2002 tại sân Bethpage State Park.
Long Island chính là một moraine!
Trên thực tế, Long Island bao gồm hai moraines kề sát và song song với nhau.
Long Island đã hình thành như thế nào? Câu trả lời sẽ giải thích tại sao Shinnecock Hills có hình dạng độc đáo của nó.
Vậy nên hãy cùng quay lại kỷ nguyên băng giá Ice Age, hơn 16.000 năm trước.
Tại sao?
Bởi vì, trước kỷ nguyên băng giá, không có đảo Long Island! Đó là thời kỳ mà một dòng sông băng rộng tới 700 dặm đã phát triển từ Canada hướng về phía Nam qua New England, tới Đại Tây Dương.
Dòng sông băng này có lẽ cao một dặm và nặng đến nỗi trọng lượng của nó nghiền nát mọi thứ trên con đường nó trượt: cây cối, bụi rậm, cỏ, đất, đá... tất cả mọi thứ! Khi sông băng tiến lên, cực nam của nó đùn đất, đá và bùn lên trước như một chiếc xe ủi đất vậy.
Khi dòng sông băng đến Đại Tây Dương (tại Connecticut và New York), nó không dừng lại mà tiếp tục lao về phía nam khoảng hai mươi lăm dặm, đầm nát  hỗn hợp này vào lòng đại dương.
Vậy có bao nhiêu đá nghiền và đất với bùn đã bị đẩy xuống đại dương?
Phải lên tới 100 dặm khối!
Điều gì đã xảy ra khi tất cả những thứ này rơi vào lòng đại dương?
Tầng đá ngầm nằm dưới bờ Connecticut được gọi là "thềm lục địa". Thềm lục địa này chỉ sâu vài trăm feet dọc theo bờ biển đông bắc.
Khi dòng sông băng đủn đất đá và bụi bặm ra thềm lục địa, nó tạo thành một đống đổ xuống tận đáy biển. Đống này mọc đủ cao để phần trên cùng của nó vẫn ở trên mực nước biển, tạo nên một hòn đảo... dài và hẹp tức rộng vài dặm và dài gần 100 dặm.
Hòn đất dài hẹp này được gọi là "moraine". Không phải tất cả các moraines đều nằm ở biển như Long Island. Nếu dòng sông băng của chúng ta dừng lại trước khi nó đến bờ biển, nó cũng sẽ để lại một đống đá hẹp dài trên cạn. Đống đó cũng sẽ được gọi là "moraine".
Trở lại câu chuyện của chúng ta.
Chúng ta đã có dòng sông băng khổng lồ vừa đẩy hàng chục dặm khối đất đá và cát vào lòng đại dương ngoài khơi bờ biển phía nam của bang Connecticut. Điều gì đã xảy ra tiếp theo?
Dòng sông băng dừng lại.
Nó dừng lại như một sự "tạm dừng" ngắn ngủi trong kỷ nguyên băng hà.
Khi khí hậu bắt đầu nóng lên một chút, nó khiến cho dòng sông băng quay trở lại phía Bắc. Chính xác mà nói bản thân dòng sông băng không quay lại Canada. Khi một dòng sông băng được cho là đã "rút xuống phía Bắc", điều đó có nghĩa là phía nam của nó tan chảy.
Điều gì xảy ra tiếp nữa?
Vâng, hóa ra thời kỳ băng giá chưa thực sự kết thúc. Trái đất chỉ đơn giản là trải qua một thời gian ấm áp ngắn, được biết đến như là một "khoảng giữa băng hà". "Khoảng giữa" này có thể chỉ kéo dài 40 năm mà cũng có thể đến vài trăm năm. Trong một khoảng thời gian nóng lên như vậy, sông băng khổng lồ của chúng ta rút đi khoảng 100 dặm, có thể hơn.
Tuy nhiên, như tên của nó gợi ý, "khoảng giữa" là thời kỳ ấm áp giữa kỷ nguyên băng giá. Và khi giai đoạn ấm áp này kết thúc, sông băng khổng lồ của chúng ta bắt đầu phát triển trở lại, lại tiến về phía nam thêm một lần nữa.
Nhưng lần này, dòng sông băng tiến vào đại dương chỉ được hai mươi dặm trước khi một thời kỳ ấm áp thứ hai làm nó thoái lui. Vì vậy, nó đã để lại một trầm tích thứ hai cách 5 dặm về phía bắc của cái chúng tôi vừa mô tả trước đó.
Nếu bạn nhìn vào một tấm bản đồ của Long Island, bạn có thể thấy hai bán đảo song song trông như cái "đuôi" của mảnh đất ở chóp phía đông của nó, kết thúc ở Montauk Point. Bán đảo cực Nam là phần còn lại của trầm tích ban đầu. Bán đảo phía Bắc là phần còn lại của khu trầm tích thứ hai, được lưu giữ bởi con sông băng khi nó tiến tới lần thứ hai, không hoàn toàn giống như lần thứ nhất.
Cái đống lớn hơn của Long Island thực ra là sự nguệch ngoạc hoặc phần lẫn của hai moraines song song này... kết quả của mười lăm nghìn năm xói mòn.
Cái tên "terminal moraine" được đặt cho moraine ngoài cùng của một nhóm các moraine. Đó là những mảng trầm tích hình thành bởi một dòng sông băng ở mức kéo dài nhất của nó. Đây là bờ biển phía Nam của đảo Long Island, đó là hòn đảo cuối cùng của sông băng nhấn chìm New York cách đây 16.000 năm.
Sân golf ở Scotland bắt đầu từ những mảng trầm tích để lại bởi sông băng. Người dân địa phương gọi vùng đất nát bươm, bùn lầy ấy là "Lynkesland". Và đó là cách từ "links" liên quan tới golf.

Viết bình luận

0906 020 783